Od 1 stycznia 2016 r. obowiązuje nowe wsparcie dla rodziców, którzy nie nabyli prawa do zasiłku macierzyńskiego – świadczenie rodzicielskie. Wynosi 1000 zł miesięcznie i nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Będzie przysługiwać osobom, które urodziły dziecko, ale nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego ani uposażenia macierzyńskiego. Będą to m.in.:

● bezrobotni (niezależnie od tego, czy są zarejestrowani w urzędzie pracy),

● studenci,

● rolnicy,

● osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych.

Prawo do świadczenia rodzicielskiego nabędzie również ojciec dziecka w przypadku:

● skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka,

● śmierci matki dziecka,

● porzucenia dziecka przez matkę (art. 17c ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych po nowelizacji).

Świadczenie rodzicielskie nie będzie przysługiwać, jeżeli:

● co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba uprawniona otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;

● dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej;

● jeden z rodziców dziecka lub osoba uprawniona nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;

● w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna (na podstawie ustawy z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów);

Świadczenie będzie przysługiwać od dnia:

● porodu;

● objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku;

● przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia.

Długość pobierania świadczenia rodzicielskiego

W przypadku zbiegu uprawnień do:

● świadczenia rodzicielskiego lub

● świadczenia pielęgnacyjnego, lub

● specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub

● dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, lub

● zasiłku dla opiekuna

– będzie przysługiwało jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną.

Wnioski o świadczenie rodzicielskie są przyjmowane przez gminne organy realizujące ustawę o świadczeniach rodzinnych, właściwe ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie

Wniosek o świadczenie rodzicielskie należy złożyć w ciągu 3 miesięcy od urodzenia dziecka.

W przypadku gdy świadczenie przysługuje ojcu dziecka, termin 3 miesięcy jest liczony od dnia skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, śmierci matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka. W przypadku złożenia wniosku po terminie, nie później jednak niż w okresie 52 tygodni, w przypadku urodzenia jednego dziecka (przysposobienia, objęcia opieką), i odpowiednio dłużej w przypadku urodzenia więcej dzieci – prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Jeśli wniosek o świadczenie zostanie złożony po terminie, prawo do świadczenia zostanie ustalone od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Objęcie prawem do świadczenia rodzicielskiego

Przepisy przejściowe zakładają, że świadczenie rodzicielskie przysługuje rodzicom dzieci urodzonych przed datą wejścia w życie zmian, tj. przed 1 stycznia 2016 r., jeśli nie minął okres, przez który przysługuje prawo do świadczenia rodzicielskiego, tj. odpowiednio od 52 do 71 tygodni od urodzenia dziecka w zależności od liczby dzieci (zob. tabela).

W sytuacji gdy dziecko urodziło się, zostało przysposobione albo objęte opieką przed 1 stycznia 2016 r., prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się od miesiąca wejścia w życie ustawy, tj. od stycznia 2016 r., jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. do 31 marca 2015 r.

W przypadku złożenia wniosku po terminie, nie później jednak niż po ustawowym okresie pobierania świadczenia rodzicielskiego (po ukończeniu przez dziecko odpowiednio od 52 do 71 tygodni życia w zależności od liczby dzieci – zob. tabela), prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Zmiany w przepisach dotyczących uprawnień do świadczeń rodzinnych „ Złotówka za złotówkę”

Rodziny, które przekroczą próg dochodowy, nie stracą wsparcia finansowego Państwa. Dzięki wprowadzeniu zasady “złotówka za złotówkę” ich świadczenia będą stopniowo obniżane wraz ze wzrostem dochodów.

Nowe przepisy dotyczą zasiłku rodzinnego i dodatków do niego z tytułu:

• urodzenia dziecka,
• samotnego wychowywania dziecka,
• opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
• kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
• rozpoczęcia roku szkolnego,
• podjęcia przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania.

Zmiany obejmą też rodziny, które nie mają prawa do świadczeń z powodu przekroczenia progu dochodowego. Wystarczy, że ponownie wystąpią z wnioskiem o wsparcie.

Nowe rozwiązanie obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.